Δευτέρα 23 Μαΐου 2016
«Παρά θίν' αλός»
«Ἦμος δ᾿ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς»
Παρά θίν' αλός
Παρά θίν' αλός
έγινε απόβαση των συμμάχων
σε τόπους ομηρικούς
το 2000μ.Χ.
Ύστερα κάθισαν
στις καφετέριες
μάλωναν μέχρι το πρωί
και βρίζοντας
είδαν την ανατολή του ήλιου
πίνοντας ουίσκι
Τρομαγμένες οι χελώνες
ξαναγύρισαν στο νερό
αφήνοντας τ’ αυγά τους
στο έλεος της αρβύλας
χιλιάδων στρατιωτών
και φονικών αμφίβιων οχημάτων
Τα κρίνα της άμμου
έστελναν τις ευωδιές τους
την ώρα που αερομαχίες
μαίνονταν
και πραγματικά πυρά
έκρυβαν τον ήλιο
Με μια λαστιχένια βάρκα
προσπαθούσαμε να ζήσουμε
εν ειρήνη πρόσφυγες
Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009
Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2009
Η κριτική για την ποιητική συλλογή "Αβλαβής διέλευση" του Κώστα Παπαγεωργίου στην εφημερίδα "Αυγή" 02/08/2009
Από τις εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή «Αβλαβής διέλευση» της Μαρίας Καρδάτου.
ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΔΑΤΟΥ, Αβλαβής διέλευση, Εκδόσεις Νεφέλη, σελ. 54
Μία από τις βασικές διαπιστώσεις της Μαρίας Καρδάτου, αμέσως προκύπτουσα ή εμμέσως τεκμαιρόμενη, είναι η διαπίστωση ότι η ομορφιά προϋποθέτει την υπέρβαση των κανονιστικών επιταγών που αποσκοπούν στην εύρυθμη λειτουργία της καθημερινότητας. Και ότι αυτή η υπέρβαση συντελείται με την εμβάπτιση προσώπων, εικόνων και πραγμάτων στα υγρά του ονείρου, ώστε, απαλλαγμένα από τις περιοριστικές των διαστάσεών τους αντικειμενικές συνθήκες, να αποκτήσουν την ιδιότητα του αιφνίδιου, του φευγαλέου και του επίφοβου. Μία άλλη, επίσης σημαντική διαπίστωση, είναι ότι το ποιητικό υποκείμενο, ψηλαφώντας τις επάλληλες, παλίμψηστες, κατόψεις του συναισθηματικού του πεδίου, δεν μπορεί παρά να ομολογήσει την αδυναμία του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πραγματικότητας, στους κόλπους της οποίας διακατέχεται μονίμως από την αμηχανία του ξένου, του λαθρομετανάστη. Άλλο αν, αυτή η ανοίκεια πραγματικότητα, του προσφέρει κάποιες, μικρές έστω, διαφυγές, συγκρατητικές της σκέψης που, μονίμως σχεδόν, ρέπει και διολισθαίνει προς τη μεριά του θανάτου.
Τα πράγματα που επιζούν των ανθρώπων, προστατευτικά περιβλημένα από την αχλή της παλαιότητας, ασκούν στον ψυχισμό και στη διάθεση της ποιήτριας μία περίεργη γοητεία∙ λειτουργώντας όμως και ως σιωπηλοί και άτεγκτοι μάρτυρες αλλοτινών υπάρξεων, είναι και προπομποί μηνυμάτων προειδοποιητικών του καιροφυλακτούντος στους θύλακες του παρόντος και του μέλλοντος τελεσίδικου. Ανάμεσα σ' αυτά, είναι φυσικό να διακατέχεται μονίμως από μία διάθεση έντονης νοσταλγίας, για ό,τι κάποτε τη χαροποίησε ή την έθλιψε, επίμονα αρνούμενη να απεμπολήσει τις λυπημένες της μνήμες, διατηρώντας σαν ακριβό τιμαλφές τη θλίψη της, το μόνο εχέγγυο της ανθρωπιάς και της ευαισθησίας της. Γι' αυτό και συχνά κάνει υποδείξεις προς εαυτήν, να είναι συγκατανευτική στην απλότητα και στο φευγαλέο των περιστάσεων της ζωής∙ κυρίως, να εξοικειωθεί με τη βασανιστική αίσθησή της ότι βρίσκεται έγκλειστη στα έγκατα μιας ανοίκειας πόλης, διαρκώς απειλούμενη από τα φαντάσματα του κόσμου που την περιβάλλει.
Όλα, στην ποίηση της Καρδάτου, τελούν υπό την αίρεση της έλευσης του θανάτου, ο οποίος ακατάπαυστα ραδιουργεί και εξαπατά. Τη μόνη δυνατότητα διαφυγής από αυτήν την αενάως επικρεμάμενη απειλή την παρέχει, κατά πρώτο λόγο, το όνειρο και, κατά δεύτερο, η φαντασία. Μόνο στην επικράτεια του ενός και της άλλης μπορεί κανείς να προσδοκά το ενδεχόμενο της επανάκτησης της χαμένης ατομικότητας. Τη σωτήρια απόσπασή του από τον ζοφερό πολτό της απρόσωπης μάζας.
ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΔΑΤΟΥ, Αβλαβής διέλευση, Εκδόσεις Νεφέλη, σελ. 54
Μία από τις βασικές διαπιστώσεις της Μαρίας Καρδάτου, αμέσως προκύπτουσα ή εμμέσως τεκμαιρόμενη, είναι η διαπίστωση ότι η ομορφιά προϋποθέτει την υπέρβαση των κανονιστικών επιταγών που αποσκοπούν στην εύρυθμη λειτουργία της καθημερινότητας. Και ότι αυτή η υπέρβαση συντελείται με την εμβάπτιση προσώπων, εικόνων και πραγμάτων στα υγρά του ονείρου, ώστε, απαλλαγμένα από τις περιοριστικές των διαστάσεών τους αντικειμενικές συνθήκες, να αποκτήσουν την ιδιότητα του αιφνίδιου, του φευγαλέου και του επίφοβου. Μία άλλη, επίσης σημαντική διαπίστωση, είναι ότι το ποιητικό υποκείμενο, ψηλαφώντας τις επάλληλες, παλίμψηστες, κατόψεις του συναισθηματικού του πεδίου, δεν μπορεί παρά να ομολογήσει την αδυναμία του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πραγματικότητας, στους κόλπους της οποίας διακατέχεται μονίμως από την αμηχανία του ξένου, του λαθρομετανάστη. Άλλο αν, αυτή η ανοίκεια πραγματικότητα, του προσφέρει κάποιες, μικρές έστω, διαφυγές, συγκρατητικές της σκέψης που, μονίμως σχεδόν, ρέπει και διολισθαίνει προς τη μεριά του θανάτου.
Τα πράγματα που επιζούν των ανθρώπων, προστατευτικά περιβλημένα από την αχλή της παλαιότητας, ασκούν στον ψυχισμό και στη διάθεση της ποιήτριας μία περίεργη γοητεία∙ λειτουργώντας όμως και ως σιωπηλοί και άτεγκτοι μάρτυρες αλλοτινών υπάρξεων, είναι και προπομποί μηνυμάτων προειδοποιητικών του καιροφυλακτούντος στους θύλακες του παρόντος και του μέλλοντος τελεσίδικου. Ανάμεσα σ' αυτά, είναι φυσικό να διακατέχεται μονίμως από μία διάθεση έντονης νοσταλγίας, για ό,τι κάποτε τη χαροποίησε ή την έθλιψε, επίμονα αρνούμενη να απεμπολήσει τις λυπημένες της μνήμες, διατηρώντας σαν ακριβό τιμαλφές τη θλίψη της, το μόνο εχέγγυο της ανθρωπιάς και της ευαισθησίας της. Γι' αυτό και συχνά κάνει υποδείξεις προς εαυτήν, να είναι συγκατανευτική στην απλότητα και στο φευγαλέο των περιστάσεων της ζωής∙ κυρίως, να εξοικειωθεί με τη βασανιστική αίσθησή της ότι βρίσκεται έγκλειστη στα έγκατα μιας ανοίκειας πόλης, διαρκώς απειλούμενη από τα φαντάσματα του κόσμου που την περιβάλλει.
Όλα, στην ποίηση της Καρδάτου, τελούν υπό την αίρεση της έλευσης του θανάτου, ο οποίος ακατάπαυστα ραδιουργεί και εξαπατά. Τη μόνη δυνατότητα διαφυγής από αυτήν την αενάως επικρεμάμενη απειλή την παρέχει, κατά πρώτο λόγο, το όνειρο και, κατά δεύτερο, η φαντασία. Μόνο στην επικράτεια του ενός και της άλλης μπορεί κανείς να προσδοκά το ενδεχόμενο της επανάκτησης της χαμένης ατομικότητας. Τη σωτήρια απόσπασή του από τον ζοφερό πολτό της απρόσωπης μάζας.
Ένα ποίημα από την νέα συλλογή "Αβλαβής διέλευση" από τις εκδόσεις "Νεφέλη" 2009
Εικονική εκτέλεση
Μου δείχνεις
τις σκισμένες σου φλέβες
Το αίμα που ρέει
δεν είναι η αλήθεια σου
Άλλα θέλεις να μου πεις
με τα καπνισμένα σου μάτια
που κοιτάνε την άβυσσο
Δεν σε συντροφεύω
σ’ αυτό το ταξίδι
μονάχη θ’ απομείνεις
Ένα χαμόγελο αγάπησα
πίσω από τον ήλιο που δύει
σε κλειστά πατζούρια
Σ’ αντάλλαγμα
κάθε μέρα μου στήνεις
μια εκτέλεση εικονική
Μου δείχνεις
τις σκισμένες σου φλέβες
Το αίμα που ρέει
δεν είναι η αλήθεια σου
Άλλα θέλεις να μου πεις
με τα καπνισμένα σου μάτια
που κοιτάνε την άβυσσο
Δεν σε συντροφεύω
σ’ αυτό το ταξίδι
μονάχη θ’ απομείνεις
Ένα χαμόγελο αγάπησα
πίσω από τον ήλιο που δύει
σε κλειστά πατζούρια
Σ’ αντάλλαγμα
κάθε μέρα μου στήνεις
μια εκτέλεση εικονική
Τρίτη 12 Μαΐου 2009
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
Ούτε Δροσιά
Ούτε Δροσιά
Τίποτα δεν είναι τόσο απατηλό
τόσο ελκυστικό
όσο η αγκαλιά της θάλασσας
και η δική σου
Φύκια κυκλώνουν το πρόσωπο
κι αλμύρα το κορμί μου
και το τραγούδι των ανέμων
καλπάζει σε ακτές φευγαλέες
σε κάθε μας συνάντηση
που είναι ονειρική
ούτε δροσιά δε γεύτηκα
ούτε το χάδι των ματιών σου
Μόνο η περιρρέουσα λύπη μένει
χέρια που με πνίγουν το βράδυ
Μιά μέρα όλα θα ειπωθούν
κατά πως πρέπει
καί σάν τά χιόνια λιώσουν
θ' ανοίξουν οι δρόμοι
για αγκαλιές
περιχαρείς που επιζήσαμε
μετά από τόσους θανάτους
δικούς μας
Τίποτα δεν είναι τόσο απατηλό
τόσο ελκυστικό
όσο η αγκαλιά της θάλασσας
και η δική σου
Φύκια κυκλώνουν το πρόσωπο
κι αλμύρα το κορμί μου
και το τραγούδι των ανέμων
καλπάζει σε ακτές φευγαλέες
σε κάθε μας συνάντηση
που είναι ονειρική
ούτε δροσιά δε γεύτηκα
ούτε το χάδι των ματιών σου
Μόνο η περιρρέουσα λύπη μένει
χέρια που με πνίγουν το βράδυ
Μιά μέρα όλα θα ειπωθούν
κατά πως πρέπει
καί σάν τά χιόνια λιώσουν
θ' ανοίξουν οι δρόμοι
για αγκαλιές
περιχαρείς που επιζήσαμε
μετά από τόσους θανάτους
δικούς μας
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
